Klimaatswitch #VANRSL

Samen richting een klimaatneutrale stad!

Roeselare zit niet stil als het over het klimaat gaat! Met de Klimaatswitch #VANRSL werkt de Stad aan heel concrete doelstellingen om klimaatneutraal te zijn tegen 2050. Dat doet de Stad samen met haar inwoners en partners. Zo heeft Roeselare het snelst groeiende warmtenet in Vlaanderen en wordt zo steeds energie-onafhankelijker en duurzamer! Bovendien is Roeselare absolute nummer 1 onder de centrumsteden wat aantal zonne-installaties per huishouden betreft en verbruikten alle Roeselaarse gezinnen in 2019 maar liefst 19% minder energie dan in 2011! Tot slot zijn we met RSL Boomt goed op weg om 100.000 extra bomen aangeplant te hebben tegen 2025.

De Stad ondertekende in 2017 al het Burgemeesters-convenant. Dit convenant werd in 2008 gelanceerd door de Europese Commissie waarbij lokale besturen zich engageren om de klimaat- en energiedoelstellingen van de Europese Unie te helpen behalen. Met deze ondertekening startte de Stad ook het klimaatprogramma. Er werd een Klimaatplan opgesteld met concrete ambities en doelstellingen om in 2050 klimaatneutraliteit te bereiken. Tegelijk werd ook de Klimaatswitchbeweging opgestart. Vorig jaar in oktober tekende Roeselare ook nog het Vlaams Energie- en Klimaatpact ter bekrachtiging van haar bestaande ambities.

Jaarlijks toetsen de stadsmedewerkers de resultaten van hun acties aan de doelstellingen. Zo wordt op regelmatige basis bekeken of de Stad op koers zit en waar, indien nodig, moet worden bijgestuurd.

Klimaatswitch #VANRSL

De basis voor de Klimaatswitch #VANRSL zijn vier pijlers, elk met concrete ambities voor 2025 en 2050. Het gaat over duurzame warmte, duurzame stroom, duurzaam energieverbruik en een duurzame omgeving.

1.    Duurzame warmte

Hier wordt gestreefd naar een stijging van 10 % naar 18 % duurzame warmte in 2025, wat gelijk staat aan 95 GWh. Tegen 2050 zou élke Roeselaarse inwoner duurzame warmte moeten gebruiken.

De belangrijkste leverancier van duurzame warmte in Roeselare is het warmtenet. Via ondergrondse warmwaterleidingen brengt de verbrandingsoven van MIROM warmte tot bij de woningen en gebouwen. In 2020 ging het verbruik van het warmtenet met 30 GWh omhoog. Dat resulteert in een totaalverbruik van 85 GWH wat overeenkomst met een gemiddeld jaarlijks warmteverbruik van 4000 gezinnen. Hiermee zit de Stad op 89% van de doelstelling en werd er minstens 17000 ton CO2 minder uitgestoten dan bij verwarmen op gas.

Voor de eigen stadsgebouwen wordt tegen 2025 gestreefd naar 30% duurzame warmte. De laatste cijfers (van 2019) tonen dat we aan 21% zitten. Dus 21% van de warmte in de stadsgebouwen was in 2019 duurzame warmte van het warmtenet.

Vandaag ligt er zo’n 20 kilometer warmtenet op Roeselaars grondgebied. Daar zijn zowel bedrijven, het ziekenhuis, woningen, appartementen, scholen, Sportoase, Schiervelde en 6 openbare gebouwen op aangesloten. Tegen het einde van de legislatuur komen er nog heel wat warmteverbruikers bij. De nieuwe leiding in de Arme Klarenstraat zal nieuwe gebouwen aansluiten. Zo hebben wij in Roeselare het snelst groeiende warmtenet in Vlaanderen en worden we op deze manier steeds energie-onafhankelijker.

De oven van MIROM Roeselare heeft nog veel warmte op overschot. Er kan nog bijna dubbel zoveel warmte geleverd worden, zonder dat er meer afval verbrand moet worden. 

 2.    Duurzame stroom

Duurzame of groene stroom wordt opgewekt met zonne-energie, windkracht en warmtekrachtkoppelingen waarbij (bio)gas verbrand wordt. In Roeselare werd in 2019 maar liefst 21% van het stroomverbruik lokaal en duurzaam opgewekt. Daarmee doet Roeselare het 6% beter dan het Vlaams gemiddelde.

In het Klimaatprogramma ligt de focus nu op zonne-energie. Daarbij ambieert de Stad een stijging van 6% zonnestroom naar 15% in 2025. Dat zijn genoeg zonnepanelen om jaarlijks 80 GWh op te wekken of bijna 23000 gezinnen te voorzien van energie.   

In 2019 was zonne-energie goed voor 7% van alle stroomverbruik in Roeselare. Daarmee zitten we aan de helft van de 15%-doelstelling voor 2025. Deze zonne-energie wordt opgewekt op de daken van bedrijven en woningen, maar ook op de eigen stadsgebouwen.

Met genoeg zonnepanelen om circa 50 GWh op te wekken op het Roeselaars grondgebied, zitten we in 2021 aan 62% van onze 80 GWh-doelstelling tegen 2025. Hiermee stootte Roeselare al 11500 ton CO2 minder uit per jaar, evenveel als 15000 gezinnen.

De afschaf van de terugdraaiende teller betekende een vertraging in nieuwe zonnepanelen. Toch blijft Roeselare onder de centrumsteden absolute nummer 1 wat aantal zonne-installaties per huishouden betreft.

Op de eigen stadsgebouwen zijn de eerste stappen gezet richting een totaal van 1 GWh in 2025, zowel met enkele realisaties als met voorbereidende werken. De komende jaren zullen deze voorbereidingen zich manifesteren in meer zonnepanelen.

3.    Duurzaam energieverbruik

Door (collectieve) renovaties van woningen en gebouwen wil de Stad dat er, ondanks het toenemend aantal inwoners, geen stijging is in het energieverbruik tegen 2025. Ook verLEDding staat hoog op de agenda.

Tussen 2011 en 2019 daalde de relatieve energievraag met 20% voor de gezinnen en de stadsgebouwen, met aardgas als belangrijkste energiebron.

Alle Roeselaarse gezinnen verbruikten in 2019 samen evenveel als in 2011. Dat is 19% minder, als je het weer meerekent én het feit dat Roeselare er 13% meer huishoudens bij kreeg. Ook de stadsgebouwen verbruikten in 2019 20% minder energie dan in 2011.

Cruciaal in deze pijler is het energiezuinig renoveren van woningen en gebouwen. Daarom werkt de Stad Roeselare collectieve renovatietrajecten uit in vier Roeselaarse buurten: de Energiewijken Verzonken Kasteel, Rumbeke, Sint-Jozef en Krottegem. Deze wijkgerichte renovatie werkt met subsidies en groepsaankopen en wil tegen 2025 minstens 1400 gezinnen adviseren en begeleiden in hun renovatietraject. Er moeten ook 16 meergezinswoningen gescreend worden voor renovatie.

Ook het inzetten op energiezuinige verlichting is essentieel in de overgang naar duurzaam energieverbruik.  Zo steeg in 2021 de verLEDding van de openbare verlichting van 29% naar 36%. In de stadsgebouwen was er in 2021 een stijging van 28% naar 33%.

4.    Duurzame omgeving

Tot slot streeft de Stad naar een verdubbeling van groen in het stadscentrum en 100.000 extra bomen tegen 2025. Ook het vermijden van wateroverlast en hittebeheersing krijgt prioriteit. Met deze klimaatadaptatieve maatregelen wil de Stad zich wapenen tegen de gevolgen van klimaatverandering. We geven meer ruimte aan water en groen.

In 2021 werd het Klimaatadaptatieplan #VANRSL opgeleverd, dat enkele handvaten biedt in de strijd tegen klimaatverandering. Ook hier werd al heel wat vooruitgang geboekt.

Bewust (her)gebruik van water. Om de droogte te bestrijden, moet de grondwatertafel door infiltratie worden aangevuld en moet er gestreefd worden naar waterhergebruik.

• Er werd zo’n 3000 m3 aan extra publieke waterbuffering gerealiseerd.

• Met de groepsaankoop werden 251 regentonnen verkocht, goed voor 51000 liter particuliere regenopvang.

Koelteplekken realiseren in kader van hittebeheersing.

• Willen we minder hitte en meer koelte in de stad of eigen tuin, dan zijn bomen de beste oplossing. RSL Boomt, het actieplan om 100.000 bomen te planten tegen 2025 is goed op weg om de ambitie waar te maken. Het is nog even wachten tot eind april om de concrete balans op te maken, maar we halen toch zeker al 72%. 

Meer groen en biodiversiteit, waarbij gekeken wordt welke bomen en plantensoorten in de Roeselaarse bodem kunnen gedijen bij drogere zomers en nattere winters.  

• De Tuinrangers #VANRSL geven gratis advies voor meer biodiversiteit in de tuin. Sinds hun opstart eind vorig jaar, kregen ze al 50 aanvragen. Goed voor 19200 m2 biodiverse tuin!

• Ook de Stad gaat voor meer biodiversiteit op het openbaar domein. Zo werd 40000 m2 ingezaaid als bloemenweide en wordt er op 41 locaties minder gemaaid ten voordele van de bijen en vlinders

’t Is schoon wat we samen doen voor onze toekomst.

Tot slot.

De Klimaatswitch #VANRSL is van iedereen. Het is samen met verschillende partners, ambassadeurs en Klimaatswitchers dat het stadsbestuur werkt aan een groene, gezonde, duurzame stad waar het zalig leven is.

Samen voor iedereen. Samen met iedereen.

Nu. En in toekomst.

www.klimaatswitch.be